Ontdek bij ons alles over hielspoor:
Hielspoor is een verkalking onder aan de voorkant van het hielbot (calcaneus). De medische term hiervoor is "Spina Calcaneï" of ook wel calcaneusspoor genoemd. Dit aanhangsel aan het hielbot wordt gevormd door kalkafzetting aan de hiel.
Een hielspoor of calcaneusspoor zelf veroorzaakt geen pijn, het is slechts een bijverschijnsel van een veel voorkomende voetklacht: Fasciitis Plantaris. Dit betekent "ontsteking van de plantar fascia". Fascia betekent bindweefsel of peesplaat. De ontsteking ontstaat op de plek waar het bindweefsel zich tot het hielbeen aanhecht. Een veel gebruikte term voor deze voetklacht is peesplaatontsteking. Die ontsteking veroorzaakt de pijn die je voelt, in plaats van de hielspoor zelf. In sommige gevallen blijkt dat er na een röntgenonderzoek van de peesplaat er geen hielspoor te vinden.
Naar schatting ondervinden jaarlijks zo'n 400.000 Nederlanders en 250.000 Belgen pijn in de hiel. In de meeste gevallen is er een oplossing voor deze voetklacht. Voordat u medische hulp zoekt, kunt u ook zelf veel doen om de pijn te verlichten.
Hielspoor pijn wordt meestal omschreven als een stekende pijn onder de hiel bij de eerste stappen uit bed of na lang zitten. De pijn bevindt zich in het midden van het hielbeen, bij sommige mensen meer aan de voor- of zijkant van de hiel. Na een tijdje lopen verandert de scherpe pijn in een doffe pijn, of verdwijnt het helemaal.
De reden dat hielpijn heftiger is bij de eerste stappen, is dat tijdens rust de pezen en spieren in ons lichaam enigszins inkorten en wat minder elastisch worden. Met de eerste stappen uit bed wordt er plotseling gewicht op de peesplaat uitgeoefend en er vindt een krachtige trekbeweging plaats die micro-scheurtjes veroorzaakt, met als gevolg een stekende pijn.
Na een tijdje lopen worden de spieren en pezen warmer en iets meer flexibel. De spieren, pezen en zenuwen 'raken gewend' aan de peesplaatontsteking en de pijn wordt vanzelf minder. Naarmate men echter de voeten weer meer gaat belasten keert die pijn ook weer sneller terug.
Er zijn ook verschillende hielspoor symptomen die duiden op hielspoor. Wilt u weten of uw hielspoor klachten heeft? Hieronder leest u meer over de symptomen van hielspoor:
Feitelijk draait hielspoor om pijn. Niet van de hielspoor zelf, maar van ontstoken weefsel of verschillende pezen in de voet. De pijnplek is doorgaans nauwkeurig te duiden. Als u een of meerdere van bovenstaande symptomen heeft, dan kan dat "duiden" op hielspoor.
Overigens is het zo dat ongemak of pijn naar aanleiding van hielspoor zich niet direct openbaart. Het kan zelfs lange tijd duren voordat een al aanwezig hielspoor bemerkt wordt. Dat betekent dat er duizenden mensen nu met hielspoor rondlopen en dat nog niet weten en merken.
Wacht niet te lang. Het is van belang dat u niet te lang doorloopt met hielspoor: hoe sneller u er wat aan doet, des te groter de kans op genezing. Begin zo snel mogelijk met de behandeling van hielspoor. Mensen die 12 maanden of langer last van hielpijn hebben, zonder op zoek te gaan naar een behandeling, lopen het risico van chronische Fasciitis Plantaris. Zelfzorg en non-invasieve behandelmethoden werken dan niet meer en meer ingrijpende, medische behandeling is noodzakelijk.
De meeste gevallen van hielspoor worden gediagnosticeerd door een arts, die nauwkeurig naar uw beschrijving van de symptomen luistert. Tijdens een onderzoek aan uw voeten, zal uw arts op de onderkant van uw hiel drukken, wat erg onaangenaam is en een stekende pijn veroorzaakt.
Omdat pijn bij hielspoor ongeveer dezelfde eigenschappen heeft als peesplaatontsteking, zal uw dokter de diagnose van hielspoor niet altijd met zekerheid kunnen stellen. In die gevallen kan uw dokter echter voorstellen een röntgenfoto van uw voet te laten maken om te bevestigen dat een hielspoor inderdaad aanwezig is.
De meeste mensen met pijn in de hiel hebben waarschijnlijk last van peesplaatontsteking (ofwel Fasciitis Plantaris). Peesplaatontsteking veroorzaakt hielpijn, maar in veel gevallen gaat deze voetklacht, zeker als de blessure zich net heeft geopenbaard, niet gepaard met verkalking op het hielbot m.a.w. er is geen werkelijk hielspoor aanwezig. Zelfs als een hielspoor aanwezig is (en zichtbaar op de röntgenfoto), dan is het niet de hielspoor zelf die de pijn veroorzaakt, maar de ontsteking aan de bindweefselband.
Het is belangrijk dat u zodra u last van bovengenoemde symptomen krijgt, u zo snel mogelijk maatregelen neemt of een arts raadpleegt. Hoe sneller u met een behandeling begint, hoe eerder u van deze aandoening verlost bent!
Wanneer je last hebt van hielspoor kun je dus een felle en/of stekende pijn ervaren aan je hiel of voet, maar hoe ontstaat hielspoor eigenlijk? We kennen drie verschillende mogelijkheden. We zetten de hielspoor oorzaken voor je op een rij:
Een van de oorzaken van hielspoor is langdurige en overmatige spanning op de peesplaat. De peesplaat loopt van de tenen naar het hielbeen. Het weefsel is niet erg flexibel (vooral vergeleken met spierweefsel), dus als er onnatuurlijke krachten op de peesplaat worden uitgeoefend raakt het weefsel geïrriteerd en ontstoken. Hierdoor ontstaan er kleine scheurtjes (micro-tearing) op het zwakste punt; waar de peesplaat verbonden is met het hielbeen.
Overpronatie is een zeer algemeen probleem dat wordt ervaren door 50 a 60% van de Europese bevolking. Dit betekent dat de voeten en enkels teveel naar binnen kantelen tijdens het lopen en de voetboog doorzakt. Dit leidt tot een onnatuurlijke verlenging van de peesplaat.
Een andere factor die een rol speelt is dat veel mensen strakke kuitspieren hebben. Niet dat men daar last van heeft (strakke kuitspieren doen geen pijn), maar als de kuitspieren kort en inflexibel zijn dan leidt dit onherroepelijk tot extra spanning onder de voet (dit heeft te maken met het Windas-mechanisme tijdens het lopen).
Er zijn talloze hielspoor behandelingen en medische ingrepen voorhanden om hielpijn te verlichten. Maar voordat u de huisarts of een specialist raadpleegt, is er veel dat u zelf kunt doen, vooral in het beginstadium van hielspoor. En hoe sneller u het probleem aanpakt, hoe meer kans op genezing.
Hieronder volgen een aantal eenvoudige (en goedkope) manieren om hielpijn te verlichten:
Dit is het eerste en belangrijkste wat u voor uw voeten kunt doen! Door (tijdelijk) te stoppen met sporten of hardlopen kan de ontsteking onder controle worden gehouden en de pijn verlicht worden. Het is belangrijk dat u zoveel mogelijk rust houdt en ook zoveel mogelijk uw normale loopactiviteiten beperkt. Dat betekent bijvoorbeeld ook minder lang staan en/of lopen op harde vloeren voor uw beroep.
Met een simpele voetmassage kunt u heel veel bereiken als het gaat om het verminderen van pijn onder de hiel. Vooral direct in de ochtend, voordat u uit bed stapt. U kunt een of beide handen gebruiken en hard in de voetholte duwen om de peesplaat te ontspannen. Doe dit ongeveer 3 à 4 minuten lang.
Een nog betere (en eenvoudigere) manier is om een tennis- of golf bal te gebruiken (of een vol blikje of een fles) en dit onder de voet heen en weer te rollen, van de hiel tot de tenen. U kunt dit eerst doen terwijl u zit en vervolgens, voor extra druk, terwijl u staat. Drie tot vier minuten is effectief, misschien 2 a 3 keer per dag (als u bijvoorbeeld TV kijkt of aan uw bureau zit).
U kunt ook de hulp inroepen van een professionele masseur, die een trigger-point massage uitvoert op de voet en het onderbeen.
Voor diegenen die aan fasciitis plantaris lijden zijn de eerste paar stappen in de ochtend het moeilijkst en het meest pijnlijk. Een oefening die u kunt doen direct nadat u ’s ochtends opstaat, is het strekken van de kuit. Het doel hiervan is om de kuitspieren langer en flexibeler te maken. Het gevolg is dat de druk en tractie op de plantar fascia (peesplaat onder de voet) afneemt.
Er is een eenvoudige manier om het geïrriteerde weefsel dat de pijn in de voet veroorzaakt los te maken. U kunt dit doen door uw tenen vast te pakken en ze naar het scheenbeen toe te trekken. Houd deze positie vast, totdat u de rek in uw voetgewelf voelt. U kunt het rekken voelen op elke willekeurige plek tussen de hiel en bal van uw voet. Houd deze positie ten minste 30 seconden vast, maar ga niet door de pijn heen.
Houd een ice-pack (of een theedoek gevuld met ijsblokjes) ongeveer 5 a 10 minuten lang tegen de onderkant van de hiel. Of bevries een plastic flesje met water en rol deze voorzichtig tenminste 10 minuten lang heen en weer onder uw voet. U kunt dit doen voordat u naar bed gaat en ook direct in de ochtend bij het opstaan.
Er zijn een aantal medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn die u kunt nemen om de pijn en de ontsteking in de hiel te verminderen. Dit zijn “niet-steroïde" ontstekingsremmers zoals Ibuprofen, of u kunt aspirine nemen. Sommige van deze medicijnen worden als crème geleverd. U kunt deze gewoon op de aangetaste plek smeren.
Sommige mensen krijgen last van hielpijn door gewichtstoename. In de loop der jaren zijn ze aangekomen en de voeten kunnen het extra gewicht niet meer ondersteunen. Onze voeten zijn gemaakt om een gemiddeld gewicht te dragen, in overeenstemming met onze lengte en lichaamsbouw. Overtollig gewicht zal uiteindelijk schade aan de voeten veroorzaken.
Voor veel mensen die aan hielpijn lijden is de oplossing zo simpel als het vinden van het juiste type ondersteunende zool. Correctie-zooltjes helpen bij het aanpakken van de oorzaak van het probleem: in veel gevallen ontstaat ontsteking aan de peesplaat omdat deze teveel en langdurig gerekt wordt als gevolg van overpronatie.
FootActive zooltjes zijn ontwikkeld door Australische podologen om de voet en enkels in de juiste, natuurlijke positie te plaatsen en om de voetholte weer omhoog te brengen. Door minder druk en spanning op het weefsel kan de ontsteking sneller genezen en worden toekomstige problemen voorkomen. FootActive zooltjes zijn niet duur en passen in bijna elk soort schoen. Onderzoek in de VS heeft bewezen dat correctiezooltjes, in combinatie met rekoefeningen, effectief pijnverlichting bij hielspoor bewerkstelligt.
De Strassburg Sock is een lange sok die de kuitspieren en peesplaat onder de voet langzaam oprekt. De voet wordt hiermee 's nachts in een gehaakte positie gedwongen waardoor de plantar fascia (peesplaat) langer wordt en ook flexibeler. Onderzoek heeft uitgewezen dat de Strassburg sock 'kan' helpen voor de verlichting van hielpijn. Houd er echter rekening mee dat deze sok zeer waarschijnlijk nadelige invloed zal hebben op uw nachtrust. Tevens heeft deze sok (of welke nachtspalk dan ook) geen positieve invloed op de oorzaak van het probleem.
Naast bovenstaande zelfzorg behandelingen, is het ook mogelijk hielspoor oefeningen uit te voeren. Door middel van deze rekoefeningen kunt u klachten verlichten.